Trafikte çeşitli ulaşım araçlarını kullanmaktayız. Kimi zaman özel aracımızla, kimi zaman da ticari, toplu ulaşım araçlarıyla yolculuk yapıyoruz. Karayollarında her zaman gördüğümüz araçların dışında farklı araçlar da olduğunu görmekteyiz. Trafikteyken otomobil, taksi, minibüs, motorsiklet, bisiklet, otobüs, kamyon ve kamyonet en çok gördüğümüz araçlar arasında yer alıyor. Ancak trafikte yol almakta olan araçlar bunlarla sınırlı değil. Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre trafikte bulunan araçlar ve tanımları aşağıdaki yazımızda…
1) Otomobil: Yapısı itibariyle, sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.
2) Taksi: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan, insan taşımak için imal edilmiş bulunan ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen şekilde muayenesi ve damgası yapılmış, ücret hesaplama yöntemine uygun tarife yüklenmiş ve tip onayı alınmış taksimetre ile yolcu taşıyan M1 sınıfı ticarimotorlu araçtır.
3) Taksi Dolmuş: Yapısı itibariyle sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan, adam başına tarifeli ücretle yolcu taşıyan M1 sınıfı ticari motorlu araçtır.
4) Otobüs: Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücüsü dahil dokuzdan fazla oturma yeri olan motorlu taşıttır. Troleybüsler de otobüs sınıfına dahildir.
5) Minibüs: Sürücüsü dahil oturma yeri onyediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.
6) Kamyonet: Azami yüklü ağırlığı 3.500 kilogramı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu
taşıttır. Sürücü ve yanındaki oturma yerleri dışında başka oturma yeri de bulunabilen, sürücü bölümü gövde ile birleşik kamyonetlere panelvan denir.
7) Kamyon: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3.5 tondan fazla olan ve yük taşımak için imaledilmiş motorlu araçtır.
8) Çekici: Römork ve yarı römorklarıçekmek için imaledilmiş olan ve yük taşımayan motorlu araçtır.
9) Arazi Taşıtı: Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır.
10) Motosiklet: Azami tasarım hızı 45 km/saatten ve/veya silindir kapasitesi 50 santimetreküpten fazla olan
sepetli veya sepetsiz iki veya üç tekerlekli motorlu taşıtlar ve net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı aşmayan dört tekerlekli L3, L4, L5 ve L7 sınıfı motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz. Bunlardan karoseri yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerleklimotosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.
11) Motorlu bisiklet (Moped): Azami hızısaatte 45 kilometreyi, içten yanmalımotorlu ise silindir hacmi 50
santimetreküpü, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen iki veya üç tekerlekli taşıtlar ile aynı özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan dört tekerlekli L1, L2 ve L6 sınıfı motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.
12) Bisiklet: Üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile tekerleği döndürülmek suretiyle
hareket eden motorsuz taşıtlardır. Azami sürekli anma gücü 0,25 kilovatı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate ulaştıktan sonra veya pedalçevrilmeye ara verildikten hemen sonra gücü tamamen kesilen elektrikli bisikletler de bu sınıfa girer.
13) Lastik Tekerlekli Traktör: Belirlişartlarda römork ve yarı römork çekebilen,ancak ticariamaçla taşımada kullanılmayan tarım aracıdır.
14) İş Makinası: Paletli veya madeni tekerlekli traktör, biçerdöver ve yol inşa makinaları ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitliekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan motorlu araçtır.
15) Tramvay: Genellikle yerleşim birimleri içerisinde insan taşımasında kullanılan, karayolunda tekerlekleri raylar üzerinde hareket eden ve hareket gücünü dışarıdan sağlayan araçtır.
16) Özel Amaçlı Taşıt: Özel amaçla insan veya eşya taşımak için imal edilmiş olan ve itfaiye, ambulans (SC), naklen yayın ve kayıt (radyo, sinema, televizyon), kütüphane, motorlu karavan (SA), zırhlı araç (SB), araştırma, cenaze araçları (SD) ile bozuk veya hasara uğramış taşıt ve araçlarıçekmek, taşımak veya kaldırmak gibi özel işlerde kullanılan motorlu araçtır.
17) Okul Taşıtı: Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların öğrencileri ile sadece gözetici ve hizmetlilerin taşınmalarında kullanılan araçtır.
18) Kamu Hizmeti Taşıtı: Kamu hizmeti için yük veya yolcu taşıması yapan araçtır.
19) Personel Servis Aracı: Herhangi bir kamu kurum ve kuruluşu veya özel veya tüzel kişilerin personelini bir akit karşılığı taşıyan şahıs veya şirketlere ait minibüs ve otobüs türündeki ticari araçtır. Kamu kurum ve kuruluşları ile özel ve tüzel kişilere ait araçların kendi personelini veya yolcusunu taşıma işi bu tanımın kapsamına girmez.
20) Umum Servis Aracı: Okul taşıtları ile personelservis araçlarının birlikte değerlendirilmesidir.
21) Kamp Taşıtı: Yük taşımasında kullanılmayan; iç dizaynı tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış,
hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen SA kodlu motorlu araçtır.
22) Römork: Motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imaledilmiş motorsuz araçtır.
23) Yarı Römork: Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorktur.
24) Hafif Römork: Azami yüklü ağırlığı 0.75 tonu geçmeyen römork veya yarı römorktur.
25) Taşıt Katarı: Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış en çok 2 römorktan oluşan araçlardır.
26) Özel Güvenlik Bölmeli Taksi: 24/10/2004 tarihli ve 25620 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki yönetmeliğe göre, zırhlı ara bölme ile müşterilerin araç sürücüsü ile teması kısıtlanmış, taksimetre veya tarife ile yolcu taşıyan M1 sınıfındaki ticari motorlu araçtır.
